Upadek muru berlińskiego, koniec pewnej ery

9 listopada przypada rocznica upadku muru berlińskiego, uznawanego za jeden z najważniejszych epizodów współczesnej historii. Mur został wybudowany po II wojnie światowej (1939-1945). Gdy stronie alianckiej udało się pokonać reżim nazistowski, zwycięskie państwa podzieliły Niemcy na dwie części: Republikę Federalną Niemiec (RFN) i Niemiecką Republikę Demokratyczną (NRD).

Od 1949 r. terytorium RFN znajdowało się pod kontrolą Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji, natomiast NRD była pod wpływem Związku Radzieckiego (choć państwa zachodnie odmówiły uznania republiki za niepodległe państwo).

Miasto Berlin znajdowało się w granicach NRD, ale jako stolica Niemiec było również podzielone na dwie strefy. Napięcie między Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, które miały bardzo różne systemy polityczne, doprowadziło do decyzji Sowietów w 1961 roku o budowie muru, który miał odgradzać od wpływów zachodnich.

Mur berliński podzielił miasto i jego mieszkańców na prawie trzy dekady. Była to betonowa konstrukcja o długości 120 kilometrów i wysokości około 3 metrów. Mur był przez lata wzmacniany, aby poprawić nadzór i zapobiec ucieczkom ze strony wschodniej (NRD).

Dzięki presji społecznej i żądaniom berlińczyków udało się w nocy z 9 na 10 listopada 1989 roku zburzyć mur. Rok później nastąpiło oficjalne zjednoczenie Niemiec. W Polsce również nastąpiły ogromne zmiany po roku 1989. Zapraszamy do zapoznania się z lekturą: https://www.prawicowi.pl/jaka-zmiana-nastala-w-polsce-po-roku-1989/

Jedno miasto, dwa światy

RFN i NRD reprezentowały dwa różne systemy polityczne i gospodarcze. Z jednej strony istniał model kapitalistyczny kierowany przez Stany Zjednoczone, który faworyzował biznes i gospodarkę prywatną; z drugiej – własny system komunistyczny Związku Radzieckiego, w którym rząd kontrolował wszystkie usługi i środki produkcji.

Te dwa systemy współistniały w Berlinie, choć każdy na swoim terenie. Zadaniem policji po obu stronach było pilnowanie granicy i uniemożliwienie jakichkolwiek kontaktów między mieszkańcami strony wschodniej (NRD) i zachodniej (RFN).

Po obu stronach muru życie toczyło się zupełnie inaczej. W Berlinie Zachodnim były centra handlowe, ludzie mogli podróżować do innych krajów (nie na Wschód), słuchać muzyki i czytać książki zagranicznych autorów…

Z kolei w Berlinie Wschodnim wszelkie obce (niesowieckie) wpływy były zakazane. Rząd komunistyczny sprawował silną kontrolę nad ludnością i za wszelką cenę chciał zapobiec ucieczce mieszkańców na drugą stronę.

W latach 1961-1988 ponad 100 000 obywateli NRD próbowało przeskoczyć przez mur, aby uciec do sektora zachodniego. Według oficjalnej strony miasta, około 140 osób zostało zastrzelonych przez policję na wschodzie, gdy próbowali uciec.

Następstwa upadku muru

Upadek muru oznaczał, że mieszkańcy Berlina Wschodniego mieli takie same prawa i wolności jak w Berlinie Zachodnim, że rodziny rozdzielone przez mur mogły się połączyć i że wszyscy mogli swobodnie poruszać się po swoim mieście.

Zjednoczenie Berlina było również początkiem zjednoczenia Niemiec. Reformy polityczne i gospodarcze Związku Radzieckiego wywołały wielkie niezadowolenie wśród ludności NRD. Ze swojej strony rząd Niemiec Zachodnich rozpoczął politykę zbliżenia z Niemcami Wschodnimi.

Po miesiącach protestów i żądań władze zatwierdziły 3 października 1990 roku aneksję NRD do Republiki Federalnej Niemiec.

Jednocześnie rozpad NRD i upadek polityki komunistycznej doprowadziły do końca Związku Radzieckiego. W wyniku rozwiązania Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) powstało również 15 nowych państw, które wcześniej były zintegrowane w ramach Związku Radzieckiego.

Wreszcie historycy uważają, że upadek muru symbolizuje również koniec zimnej wojny, czyli okresu napięcia między Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim po II wojnie światowej. Oba mocarstwa rywalizowały ze sobą przez dziesięciolecia, ale konfrontacja nigdy nie eskalowała do wojny. Dziś Stany Zjednoczone i Rosja (największy kraj byłego Związku Radzieckiego) nadal walczą o rozszerzenie swoich wpływów i polityki na całym świecie.